Kollajen Dosyası – Kollajen hakkında herÅŸey

Kollajen: Vücudun yapısal desteği için temel bir protein

İnsan vücudunda bol miktarda doğal şekilde bulunan bir protein olan kollajen, tendonlar, bağlar ve cilt gibi çeşitli bağ dokular için önemli bir bileşendir. Bununla birlikte kemiklerde, kıkırdak yapısında ve kan damarlarında bulunan kollajen bu dokulara yapısal destek sağlamakta ve doku bütünlüğünü sağlamaktadır.

Kollajen tipleri

              ÂYapılan araÅŸtırmalar sonucunda en az 28 farklı kolajen türü ortaya konmuÅŸtur. Bu türler arasında yapısal ve iÅŸlevsel farklılıklar bulunur. Yani her kollajen türü farklı bir yapıya sahip olup, farklı bir amaca hizmet etmektedir. Kollajenin en yaygın olan ve bilinen türleri Kollajen tip I, II, III ve IV’tür. Bu tipleri ayrıntılı olarak inceleyelim.

  • Tip I: Tip I kolajen vücutta en bol bulunan kolajen türüdür ve ciltte, kemiklerde, tendonlarda ve diÄŸer baÄŸ dokularında bulunur. Bu dokulara yapısal destek saÄŸlar ve doku bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur. Tip I kollajen, elastikiyet ve hidrasyonun korunmasına yardımcı olduÄŸu için cilt saÄŸlığı için de önemlidir. Spesifik kollajen peptitlerinin oral takviyesinin insan derisinin fizyolojisi için faydaları gösterilmiÅŸtir (Proksch ve ark., 2014).
  • Tip II: Tip II kollajen, eklemleri ve kıkırdakları destekleyen ve zorlanmadan hareket etmeyi saÄŸlayan önemli bir bileÅŸendir. Yapısal destek saÄŸlar ve kıkırdak dokusunun bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur. Tip II kollajen takviyelerinin, osteoartritli kiÅŸilerde eklem aÄŸrısı ve eklem sertliÄŸini, eklem hareketlerini iyileÅŸtirmeye yardımcı olduÄŸu gösterilmiÅŸtir (McAlpine, ve Kallal, 2021).
  • Tip III: Tip III kolajen ciltte, kan damarlarında ve iç organlarda bulunur. Bu dokulara yapısal destek saÄŸlar ve doku bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur. Tip III kollajen ek olarak, elastikiyet ve hidrasyonun korunmasına yardımcı olduÄŸu için cilt saÄŸlığı için de önemlidir (Proksch ve ark., 2014).
  • Tip IV: Tip IV kollajen, öncelikle vücuttaki doku katmanlarını ayıran ince bir doku tabakası olan bazal membranda bulunur. Bazal membranda yapısal destek saÄŸlar ve doku bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur.
  • Tip V: Tip V kollajen cilt, tendonlar ve kıkırdak dahil olmak üzere vücuttaki birçok dokuda bulunur.
  • Tip X: Tip X kollajen kıkırdakta bulunur ve kemik dokusunun oluÅŸumu ve bakımı için önemlidir. Kemik büyümesini ve mineralizasyonunu düzenlemeye yardımcı olur.

Özetle, vücutta her biri benzersiz bir yapıya ve işleve sahip farklı kolajen türleri vardır. Tip I, II ve III kollajen en yaygın tiplerdir ve ciltte, kemiklerde, kıkırdakta, tendonlarda ve diğer bağ dokularında bulunur.

 

Kollajenin Ä°ÅŸlevleri

Kollajen, insan vücudunda en bol bulunan proteindir ve cilt, kemikler, kıkırdak ve tendonlar dahil olmak üzere birçok dokuda bulunur. Kollajenin vücutta aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç önemli işlevi vardır:

  • Yapısal destek: Kollajenin birincil iÅŸlevi, vücuttaki dokulara yapısal destek saÄŸlamaktır. Kollajen lifleri, dokulara güçlerini, esnekliklerini ve elastikiyetlerini veren üç boyutlu bir aÄŸ oluÅŸturur. Kollajen, temel desteÄŸi saÄŸladığı ve doku bütünlüğünün korunmasına yardımcı olduÄŸu deri, kemikler, kıkırdak ve tendonlarda özellikle önemlidir. (Frantz ve ark. 2010).
  • Cilt saÄŸlığı: Kollajen, destek ve esneklik saÄŸladığı cildin önemli bir bileÅŸenidir. YaÅŸlandıkça, kolajen üretimi azalır, bu da kırışıklıklara, sarkan cilde ve elastikiyet kaybına neden olabilir. Kollajen takviyelerinin cilt nemini, elastikiyetini ve dokusunu iyileÅŸtirdiÄŸi ve kırışıklıkların görünümünü azaltmaya yardımcı olabileceÄŸi gösterilmiÅŸtir (Choi ve ark., 2019).
  • Eklem saÄŸlığı: Kollajen, eklemlerin yüzeyini ve yapısını destekleyen ve kolay ÅŸekilde hareket etmeyi saÄŸlayan doku olan kıkırdağın önemli bir bileÅŸenidir. Kolajen takviyelerinin, osteoartritli kiÅŸilerde eklem aÄŸrısını ve sertliÄŸini iyileÅŸtirdiÄŸi ve eklem iÅŸlevini ve hareketliliÄŸini iyileÅŸtirmeye yardımcı olabileceÄŸi gösterilmiÅŸtir (McAlpine, ve Kallal, 2021).
  • Kemik saÄŸlığı: Kollajen, güç ve destek saÄŸladığı kemik dokusunun önemli bir bileÅŸenidir. Kollajen takviyeleri, kadınlarda özellikle menopozdan sonra kemik yoÄŸunluÄŸunu artırmaya ve kemik kırılması riskini azaltmaya yardımcı olabilir (König ve ark., 2018).
  • Bağırsak saÄŸlığı: Kollajen, bağırsakların yapısal bütünlüğünü korumaya ve bağırsak saÄŸlığını iyileÅŸtirmeye yardımcı olan bir bileÅŸendir. Bu anlamda, kollajen takviyelerinin sızdıran bağırsak sendromu ve inflamatuar bağırsak hastalığı gibi durumların semptomlarını iyileÅŸtirmeye yardımcı olduÄŸu göstrilmiÅŸtir (Lerner ve Matthias, T. (2015).
  • Kas kütlesi: Kollajen, kas kütlesi ve gücü için de önemlidir. Çalışmalar, kollajen takviyelerinin yaÅŸlı eriÅŸkinlerde kas kütlesini ve iÅŸlevini iyileÅŸtirmeye yardımcı olabileceÄŸini ve egzersiz sonrasında oluÅŸabilen mikrotravmalara baÄŸlı hasarlarda iyileÅŸmeye yardımcı olabileceÄŸini göstermiÅŸtir (Zdzieblik ve ark., 2017).

 

Kollajen alımı için doğal yollar

Kollajen, esas olarak deri, kemik ve kıkırdak gibi hayvansal kaynaklı kaynaklarda bulunan bir proteindir. Vücutta kollajen üretimini destekleyen birkaç doğal besin kaynağı vardır. Kollajen üretimini destekleyen besinler içeren bazı gıda örnekleri aşağıda verilmiştir:

  • Kemik Suyu: Kemik suyu, hayvan kemikleri ve tavuk ayağı gibi baÄŸ dokularının suda uzun süre kaynatılmasıyla hazırlanır. Bu iÅŸlem, kolajen ve diÄŸer besin maddelerini kemiklerden ve baÄŸ dokularından çıkararak, kemik suyunu zengin bir kolajen kaynağı ve glukozamin ve kondroitin gibi kolajen üretimini destekleyen diÄŸer besinler haline getirir. Tavuk, sığır eti ve balık kemiÄŸi suyunun hepsi iyi kolajen kaynaklarıdır (Li ve ark, 2017)..
  • Et: Kollajen, sığır eti, domuz eti ve kümes hayvanları gibi etin baÄŸ dokusunda bulunur. YavaÅŸ piÅŸirme veya buÄŸulama et, kollajeni parçalamaya ve daha kolay sindirilebilir hale getirmeye yardımcı olabilir.
  • Balık: Balık, özellikle derisi ve pulları olmak üzere iyi bir kollajen kaynağıdır. Somon, ton balığı ve morina, iyi kolajen kaynaklarıdır. Bununla birlikte özellikle somon ve ton balığı gibi yaÄŸlı balıklar, cilt saÄŸlığı için önemli olan ve kollajen üretimini destekleyebilen omega-3 yaÄŸ asitleri açısından zengindir (Calder ve ark., 2009).
  • Jelatin: Jelatin, hayvan kemikleri ve baÄŸ dokusu kaynatılarak yapılan iÅŸlenmiÅŸ bir kollajen ÅŸeklidir.
  • Yumurta Akı: Yumurta akı, yapı olarak kollajene benzeyen ve cilt saÄŸlığını desteklemeye yardımcı olabilecek albümin adı verilen bir protein içerir. Ayrıca yumurta akı, kollajen sentezi için önemli yapı taÅŸları olan prolin ve glisin amino asitleri için iyi bir kaynaktır. Glisin de kollajenin amino asit içeriÄŸinin yaklaşık üçte birini oluÅŸturur.
  • Turunçgiller: Portakal, limon ve greyfurt gibi turunçgiller vücutta kollajen sentezi için gerekli olan C vitamini açısından zengindir. C vitamini, kollajen moleküllerindeki prolin ve lizin kalıntılarının hidroksilasyonu için gerekli olduÄŸu için kollajen liflerinin oluÅŸumunda anahtar rol oynar (Pullar ve ark., 2017).
  • Yapraklı YeÅŸiller: Ispanak ve lahana gibi yapraklı yeÅŸillikler, C vitamini, A vitamini ve demir gibi kollajen üretimini destekleyen besinler açısından zengindir (Pullar ve ark., 2017).
  • Meyveler: Çilek, ahududu ve yaban mersini gibi meyveler kollajen liflerine zarar verebilecek oksidatif stres ve iltihaplanmaya karşı korunmaya yardımcı olabilecek antioksidanlar açısından zengindir.

Bu besinler kollajen üretimini destekleyen besinleri içerse de önemli miktarda kollajen sağlayamayabilirler. Kemik suyu, zengin bir kollajen kaynağı olduğu için dikkate değer bir istisnadır. Bununla birlikte, kolajen alımını artırmak isteyen kişiler için kolajen takviyeleri daha etkili bir seçenek olabilir. Ancak takviye ürünlerin tek başına yeterli olmayacağı bilinmelidir.

 

Takviye Kollajen Ürün Kaynakları

Kollajen esas olarak inek, domuz ve tavukların kemikleri, derisi ve kıkırdakları gibi hayvansal kaynaklardan elde edilir. Bununla birlikte balık derisi ve pulları da iyi bir kolajen kaynağıdır. Hayvansal kaynaklar dışında kollajen ayrıca soya fasulyesi ve keten tohumu gibi bitki bazlı kaynaklardan da elde edilebilir. Bu tür bitkisel kollajen kaynakları nispeten yakın zamanlarda tanımlanmıştır. Bilimsel araştırmalarda hayvan bazlı kaynaklara göre daha az çalışılmıştır.

Yukarıda bahsedilen kaynaklardan kollajen peptitlerini çıkarma işleminde farklı işlemler uygulanmaktadır. Örneğin enzimatik hidroliz adı verilen bir süreçle daha büyük kollajen moleküllerini daha küçük peptitlere ayrılmaktadır.

  • Sığır kollajen peptitleri, kollajen takviyelerinin en yaygın kaynaklarından biridir. Tipik olarak ineklerin postlarından ve kemiklerinden elde edilirler ve cilt, kemik ve eklem saÄŸlığı için önemli olan tip I ve tip III kollajen açısından bu kaynaklar oldukça zengindirler. Journal of Cosmetic Dermatology’de yayınlanan bir makalede, 12 hafta boyunca sığır kollajen peptidleri alan kadınlarda, cilt hidrasyonu ve elastikiyetinde önemli düzeyde bir artış saptanmıştır (Proksch ve ark., 2014).
  • Domuz kollajen peptitleri de kollajen takviyelerinde yaygın olarak kullanılır. Domuz derisinden ve kemiklerinden elde edilirler ve bileÅŸim olarak sığır kollajen peptitlerine benzerler. Tip I ve III kollajen açısından zengin olması nedeniyle bazı ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yapılan bir bilimsel araÅŸtırmada domuz kollajen peptitlerinin antioksidan aktiviteye sahip olduÄŸu ve UV’nin neden olduÄŸu cilt hasarına karşı koruma potansiyeli olduÄŸu gösterilmiÅŸtir (Kim ve ark., 2018)
  • Balık kolajen peptidleri, baÅŸka bir popüler kolajen takviyesi kaynağıdır. Tipik olarak morina, somon ve tilapia gibi balıkların derisinden ve pullarından elde edilirler ve cilt saÄŸlığı için önemli olan tip I kollajen açısından zengindirler. Bilimsel bir araÅŸtırmada 12 hafta boyunca balık kollajen peptidleri alan kadınlarda, cilt elastikiyetinde ve nem içeriÄŸinde önemli düzeyde iyileÅŸme tespit edilmiÅŸtir (Choi ve ark., 2014).
  • Tavuk kollajen peptitleri: Tavuk kollajen peptitleri, tavukların kıkırdak ve kemikler gibi baÄŸ dokularından elde edilir. Tavuk kollajen peptidleri, eklem kıkırdağında bulunan ana kollajen türü olan tip II kollajen için iyi bir kaynaktır. Tarım ve Gıda Kimyası Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada, 12 hafta boyunca tavuk kollajen peptidleri alan diz osteoartritli katılımcılar, diz eklemi iÅŸlevinde önemli geliÅŸmeler ve aÄŸrıda azalma gösterdi. (Benito-Ruiz ve ark., 2009)

Bu hayvansal kaynaklı kaynaklara ek olarak, soya ve buğday proteinleri gibi giderek daha popüler hale gelen bazı bitki bazlı kollajen peptit kaynakları da vardır. Bununla birlikte, bu bitki bazlı kaynaklar, hayvan bazlı kaynaklar kadar kapsamlı bir şekilde incelenmemiştir ve etkinlikleri hala araştırılmaktadır.

 

Kollajen Takviyeleri Nasıl Seçilir ve Kullanılır?

Bir kollajen takviyesi seçerken, yüksek kaliteli içerikler kullanan ve saflık ve etki açısından bağımsızı denetleyici kurumlar tarafından test edilmiş, güvenilir bir marka aramak önemlidir. Kollajen peptidleri, hidrolize kollajen ve kollajen tozları dahil olmak üzere birkaç farklı tipte kollajen takviyesi mevcuttur. Kollajen takviyeleri, kapsüller veya tozlar halinde ağızdan alınabilir veya cilde bölgesel olarak uygulanabilir.

Kollajen tiplerin yapısal v eişlevsel farklılıkları üzerinde yukarıda ayrıntılı bilgi verilmişti. Bu anlamda, hangi amaca uygun bir takviye aradığınızı düşünerek, ürünlerin içeriğiyle ihtiyacınızın örtüştüğüne emin olmalısınız.

Kollajen takviyeleri, tozlar, kapsüller ve içecekler dahil olmak üzere çeÅŸitli formlarda mevcuttur. Beslenme alışkanlıklarınızı da göz önünde bulundurarak kolajen takviyesini seçmenizde fayda vardır. ÖrneÄŸin, kollajen tozlarının kullanımının daha yaygın ve farklı ÅŸekillerde olması, smoothie’lere, kahveye veya diÄŸer içeceklere kolayca eklenebilmesi önemli bir faktördür (McAlpine,  ve Kallal, 2021).

Önerilen doza uyulması da çok önemlidir. Kollajen takviyelerinin önerilen dozu, ürüne ve kişinin ihtiyaçlarına göre değişebilir. Ürün etiketindeki önerilen doza uyulması güvenlik için gereklidir. Kollajen takviyelerinin beklenen tüm faydaların görülmesi birkaç hafta hatta birkaç ay sürebileceğinden, kollajen takviyesine etki etmesi için sabırlı olmak gerekir (Clark ve ark. 2008). Tutarlılık çok önemlidir, bu nedenle bir rutin oluşturmak için takviyeleri her gün aynı saatte almaya çalışın (Proksch ve ark., 2014).  .

Zamanlamayı ve emilimi göz önünde bulundurun. Yiyecekler takviye kollajen ürünlerinin emilimin, engelleyebileceğinden dolayı bu ürünler en iyi şekilde aç karnına emilir. Kollajen takviyelerini sabah ilk iş olarak veya yatmadan önce mide boşken almak faydalıdır. Hidrasyon cilt ve eklem sağlığı için önemli olduğundan, kollajen takviyeleri alırken bol su içmek de önemlidir  (Zdzieblik ve ark., 2017).

Sabırlı ve tutarlı olun: Kollajen takviyelerinin etki etmesi zaman alabilir, bu nedenle sabırlı ve tutarlı kullanım önemlidir. Takviyelere vücutta birikmeleri ve sihirlerini çalışmaları için zaman tanıyın.

Özetle, kollajen takviyelerini seçmek ve kullanmak, kalite, tip, form, dozaj, zamanlama ve kullanım tutarlılığının dikkate alınmasını içerir. Kaliteli ürünler seçmek, ihtiyaçlarınıza en uygun kolajen türünü düşünmek, size en uygun formu seçmek, önerilen dozaja uymak, takviyeleri aç karna almak, sabırlı ve tutarlı olmak önemlidir.

 

Kollajen peptidleri, hidrolize kollajen ve kollajen tozları arasındaki farklar nelerdir?

Kollajen peptitleri, hidrolize kollajen ve kollajen tozlarının tümü kollajen takviyesi türleridir, ancak üretim süreçleri ve biçimleri bakımından farklılık gösterirler.

  • Kolajen peptitler: Kolajen hidrolizat olarak da bilinen kollajen peptitler, hidroliz adı verilen bir iÅŸlemle parçalanan kollajenden türetilen kısa amino asit zincirleridir. Bu süreç, kollajeni daha küçük, daha kolay sindirilebilir peptitlere ayırır ve bunların diÄŸer kollajen takviyesi formlarından daha biyolojik olarak daha fazla kullanılabilir ve etkili olduÄŸuna inanılır. Kollajen peptitleri tipik olarak toz veya kapsül formunda satılır ve genellikle cilt saÄŸlığı, eklem saÄŸlığı ve kas kütlesi ve gücü için kullanılır. Journal of Cosmetic Dermatology’de yayınlanan bir çalışmada, 8 hafta boyunca kollajen peptit alan kadınlar cilt elastikiyetinde, hidrasyonunda ve dokusunda önemli geliÅŸmeler gösterilmiÅŸtir (Asserin ve ark., 2015).
  • Hidrolize kollajen: Hidrolize kollajen, daha kolay sindirilebilir ve biyolojik olarak kullanılabilir hale getirmek için hidroliz yoluyla parçalanmış olması bakımından kollajen peptitlerine benzer. Bununla birlikte, hidrolize kollajen, kollajen peptitlerinden daha büyük bir moleküler ağırlığa sahip olabilir ve bu da onu vücut tarafından daha az emilebilir hale getirebilir. Hidrolize kollajen genellikle protein barları ve içecekler gibi yiyecek ve içecek ürünlerinde ve ayrıca bazı topikal cilt bakım ürünlerinde kullanılır. Deneysel bir araÅŸtırmada hidrolize kollajenin farelerde cildin nem düzeyini ve elastikiyetini iyileÅŸtirebildiÄŸini, ancak etkilerin kollajen peptitlerinde görülenlerden daha az belirgin olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir (Kim ve Mendis, 2006).
  • Kollajen tozları: Kollajen tozları tipik olarak sığır veya domuz derisi veya kemikleri gibi hayvansal kaynaklardan yapılır ve genellikle kolajen içeriklerinin yanı sıra protein içerikleri için pazarlanır. Kollajen tozları, tatlandırıcılar gibi diÄŸer bileÅŸenlerle birlikte kollajen peptidleri, hidrolize kollajen veya her ikisini içerebilir. Kollajen tozları genellikle cilt saÄŸlığını, eklem saÄŸlığını ve kas kütlesini ve gücünü desteklemek için bir besin takviyesi olarak kullanılır. Journal of Nutrition and Metabolism dergisinde yayınlanan bir çalışmada araÅŸtırmacılar, kolajen tozu takviyesinin menopoz sonrası kadınlarda cilt hidrasyonunu ve elastikiyetini iyileÅŸtirebildiÄŸini buldular (Borumand ve Sibilla, 2015).

 

Özetle, kollajen peptitleri, hidrolize kollajen ve kollajen tozlarının tümü, emilmelerini ve kullanılmalarını kolaylaştırmak için işlenmiş kolajen takviyeleridir. Kolajen peptitleri en küçük ve en kolay emilen formdur, hidrolize kollajen ise daha küçük peptitlerin ve daha büyük moleküllerin bir karışımını içerir. Kollajen tozları, çeşitli yiyecek ve içeceklere eklenebilen uygun bir kollajen şeklidir.

Â

Kollajen takviyelerinin faydaları nelerdir?

Kollajen takviyelerinin, özellikle cilt sağlığı, eklem sağlığı ve kas kütlesi ve gücü için önemli olumlu etkileri gösterilmiştir. Bu etkilerini şöyle sıralayabiliriz:

  • Cilt saÄŸlığı: Kollajen takviyeleri cilt elastikiyetini, hidrasyonunu ve dokusunu iyileÅŸtirebilir. Journal of Drugs in Dermatology’de yayınlanan bir inceleme ve meta-analiz, kollajen takviyelerinin cilt hidrasyonunu ve elastikiyetini iyileÅŸtirmenin yanı sıra kırışıklıkların ve ince çizgilerin görünümünü azalttığını belirlemiÅŸtir (Choi ve ark., 2019).
  • Eklem saÄŸlığı: Kollajen takviyeleri, osteoartritli bireylerde eklem aÄŸrısını azaltabilir ve eklem iÅŸlevini iyileÅŸtirebilir. Bu konuda yayınlanan bir makalede, kollajen takviyelerinin diz osteoartritli bireylerde diz eklem fonksiyonunu iyileÅŸtirdiÄŸini ve aÄŸrıyı azalttığını gözlenmiÅŸtir (Liu ve ark., 2018).
  • Kas kütlesi ve gücü: Kollajen takviyeleri, yetiÅŸkinlerde kas kütlesini ve gücünü artırabilir. British Journal of Nutrition’da yayınlanan bir araÅŸtırma, kollajen takviyelerinin sarkopeni olan yaÅŸlı erkeklerde kas kütlesini ve gücünü arttırdığını oraya koymuÅŸtır (Zdzieblik ve ark., 2015).
  • Bağırsak saÄŸlığı: Kollajen takviyeleri, iltihaplanmayı azaltarak ve yararlı bağırsak bakterilerinin büyümesini teÅŸvik ederek bağırsak saÄŸlığını iyileÅŸtirebilir. Bu anlamda yapılan bir raÅŸtırmada kollajen takviyesinin bağırsak iltihabını azalttığını ve kolitli farelerde faydalı bağırsak bakterilerinin büyümesini artırdığı gösterilmiÅŸtir (Chen ve ark. 2019).

Kollajen takviyelerinin kalitesi ve etkinliği, kullanılan kaynağa ve işleme yöntemlerine bağlı olarak değişebilir.

 

Kollajen Takviyesinin Olası Riskleri ve Yan Etkileri

Kolajen takviyesi genellikle çoğu insan için güvenli kabul edilir. Bununla birlikte, bazı insanlar, özellikle hayvansal kaynaklardan elde edilen kollajen takviyelerine karşı alerjik reaksiyonlar yaşayabilir. Bununla birlikte kollajen takviyeleri kan sulandırıcılar gibi bazı ilaçlarla etkileşime girerek etkilerini artırabilir ve bazı insanlarda şişkinlik ve ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.

  • Alerjik reaksiyonlar: Bazı insanlar, özellikle hayvansal kaynaklardan elde edilmiÅŸlerse, kollajen takviyelerine karşı alerjik olabilir. Alerjik reaksiyon belirtileri kaşıntı, ÅŸiÅŸme, kurdeÅŸen veya nefes almada zorluk içerebilir. Kollajen takviyeleri aldıktan sonra belirtilerden herhangi birini yaÅŸarsanız, takviyeleri almayı hemen bırakın ve tıbbi yardım alın.
  • Sindirim sorunları: Kolajen takviyeleri bazı insanlarda ÅŸiÅŸkinlik, gaz veya ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Bunun nedeni, kollajen takviyelerinin yüksek protein içeriÄŸi veya takviyeleri üretmek için kullanılan özel iÅŸleme yöntemleri olabilir. Sindirim sorunları, daha yüksek dozlarda kolajen takviyeleri veya sığır kollajeni gibi belirli kolajen türlerinin kullanımında daha yaygın olabilir. Kollajen takviyeleri aldıktan sonra sindirim sorunları yaÅŸanması halinde dozun azaltılması veya farklı bir kollajen türüne geçilmesi çözüm
  • Kalsiyum düzeyinde yükselme: Kollajen takviyeleri, özellikle sığır kaynaklarından elde edildiyse, demir ve çinko gibi diÄŸer minerallerin emilimini engelleyebilecek yüksek seviyelerde kalsiyum içerebilir. Hiperkalsemi veya böbrek taşı gibi kalsiyumla ilgili tıbbi durumları olan kiÅŸiler, kollajen takviyeleri almadan önce saÄŸlık uzmanlarına danışmalıdır. Bu konuda yapılan bir araÅŸtırmada, yüksek kalsiyum alımının bazı insanlarda böbrek taşı riskini artırabileceÄŸini bulmuÅŸlardır (Taylor ve Curhan, 2004). Bununla birlikte kalsiyum kanal blokörü olan bazı hipertansiyon ilaçları ile birlikte kollajen kullanımı, kalsiyum dengesini bozabileceÄŸi için, bir uzman görüşü almak gerekir.
  • Ä°laçlarla EtkileÅŸimler: Kollajen takviyeleri, kan sulandırıcı ilaçlar, diyabet ilaçları veya bağışıklık bastırıcılar gibi bazı ilaçlarla etkileÅŸime girebilir. Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, kollajen takviyeleri almadan önce bir saÄŸlık uzmanıyla konuÅŸmanız önemlidir.
  • Böbrek sorunları: Kollajen takviyeleri, böbreklere ekstra yük getiren yüksek düzeyde protein içerebilir. Böbrek sorunları olan kiÅŸiler, kollajen takviyeleri almadan önce saÄŸlık uzmanlarıyla konuÅŸmalıdır. Amerikan Böbrek Hastalıkları Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada, araÅŸtırmacılar, kollajen takviyeleri gibi yüksek protein alımının, önceden böbrek hastalığı olan kiÅŸilerde böbrek fonksiyonlarını kötüleÅŸtirebileceÄŸini bulmuÅŸlardır. (Kopple, 1999). Bununla birlikte, Journal of Renal Nutrition’da yayınlanan bir araÅŸtırma, kollajen takviyelerinin, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) gibi böbrekleri etkileyen ve reçetesiz satılan ilaçlarla etkileÅŸime girebileceÄŸini ve böbrek hastalarında böbrek hasarı riskini artırabileceÄŸini göstermiÅŸtir. Çalışma sonucuna göre böbrek hastalığı olan bireylerin kollajen takviyeleri alırken dikkatli olmaları gerektiÄŸi ifade edilmiÅŸtir (König ve ark. 2018). Ä°drar söktürücü ilaçlarla birlikte kollajen takviyelerinin birlikte alınması da böbrek fonksiyonlarını bozabileceÄŸi için dikkatli olunmalı ve bu konuda uzman bir hekime danışılmalıdır.
  • Ağır metallerle zehirlenme: Kollajen takviyeleri, özellikle deniz kaynaklarından elde ediliyorlarsa, kurÅŸun veya cıva gibi ağır metalleri içerebilir. Bu durum özellikle daha yüksek dozlarda ve uzun süreli kullanım halinde oraya çıkabilmektedir. Kollajen takviye ürünlerinin saflık ve etki açısından bağımsız kurumlar tarafından test edilmesi çok önemlidir.

Özetle, kollajen takviyesi genellikle güvenlidir, ancak dikkat edilmesi gereken bazı potansiyel riskler ve yan etkiler vardır. Bunlar arasında alerjik reaksiyonlar, sindirim sorunları, artan kalsiyum seviyeleri, ilaçlarla etkileşimler ve ağır metallerle kontaminasyon yer alır. Altta yatan herhangi bir sağlık sorununuz varsa veya herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, kollajen takviyesi almadan önce bir sağlık uzmanıyla konuşmanız ve ürün etiketinde önerilen dozaj ve güvenlik yönergelerine uymanız önemlidir. Ek olarak, kontaminasyon veya olumsuz etki riskini en aza indirmek için saflık ve etki açısından test edilmiş saygın kaynaklardan yüksek kaliteli kolajen takviyeleri seçmek önemlidir. Bu risklerin ve yan etkilerin farkında olarak ve gerekli önlemleri alarak kollajen takviyesi cilt, eklem ve genel sağlığı desteklemenin güvenli ve etkili bir yolu olabilir.

 

Kollajen takviyeleri diğer takviye ürünlerle birlikte alınabilir mi?

Kollajen takviyeleri, diğer diyet takviyeleri ile birlikte alınabilir, ancak takviyeleri birleştirmeden önce bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.  Çünkü bu ürünler arasında bazı durumlarda etkileşim olabilir.

  • Ä°laçlarla etkileÅŸimler: Kollajen takviyeleri dahil olmak üzere bazı diyet takviyeleri, aldığınız ilaçlarla etkileÅŸime girebilir. ÖrneÄŸin, kollajen takviyeleri, varfarin veya aspirin veya ibuprofen, and naproxen gibi kan sulandırıcı etkisi olan ilaçlar alan kiÅŸilerde kanama riskini artırabilir (Bolke ve ark., 2019). Kollajen takviyeleri, kan ÅŸekeri düzeylerini etkileyebileceklerinden diyabet ilaçları ile de etkileÅŸime girebilir. Takviyeleri ilaçlarla birleÅŸtirmeden önce bir saÄŸlık uzmanıyla konuÅŸmak önemlidir.
  • Ortak etkileri olan takviyeler: Bazı diyet takviyeleri, cilt saÄŸlığını veya eklem saÄŸlığını iyileÅŸtirmek gibi kollajen takviyelerine benzer etkilere sahip olabilir. ÖrneÄŸin, C vitamini kolajen sentezi için önemlidir ve kolajen takviyelerinin cilt saÄŸlığı üzerindeki etkilerini artırabilirortak ve benzeri etkilerin potansiyelinin farkında olmak ve takviyeleri aynı anda kullanmadan önce bir saÄŸlık uzmanına danışmak gerekebilir.
  • Kullanım dozu ve zamanı: Takviyelerin uygun dozajı ve zamanlaması, kiÅŸinin ihtiyaçlarına ve saÄŸlık durumuna göre deÄŸiÅŸebilir. ÖrneÄŸin, bazı takviyeler yemekle daha iyi emilirken, diÄŸerleri aç karnına daha iyi emilebilir. Her takviye için önerilen dozajları ve zamanlamayı takip etmek ve dozajların ve zamanlamanın uygun olduÄŸundan emin olmak için takviyeleri birleÅŸtirmeden önce bir saÄŸlık uzmanıyla konuÅŸmak önemlidir.

Özetle, kollajen takviyeleri diğer diyet takviyeleri ile alınabilirken, takviyeleri birleştirmeden önce bir sağlık uzmanıyla konuşmak önemlidir. Bunun amacı, ilaçlarla herhangi bir etkileşim olmamasını sağlamak, potansiyel örtüşen etkilerin farkında olmak ve dozajların ve zamanlamanın bireysel ihtiyaçlarınıza ve sağlık durumunuza uygun olmasını sağlamaktır.

 

Kollajen takviyeleri için önerilen doz nedir?

Kollajen takviyeleri için önerilen doz, kullanılan ürüne ve kullanım nedenine bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, çoğu kollajen takviyesi için, günlük 2,5 ila 15 gram kollajen peptit veya hidrolize kollajen dozu önerilir.

  • Cilt saÄŸlığı ve yaÅŸlanma karşıtı faydalar için genellikle günlük 2.5-5 gram kollajen peptitleri veya hidrolize kollajen dozu önerilir. Journal of Medicinal Food’da yayınlanan bir çalışmada, 8 hafta boyunca günde 2,5-5 gram kollajen peptit alan kadınlar cilt elastikiyetinde, hidrasyonunda ve dokusunda önemli geliÅŸmeler gösterdi (Asserin ve ark. 2015).
  • Eklem saÄŸlığı ve aÄŸrısını azaltmak için: Eklem saÄŸlığı ve eklem aÄŸrısını azaltmak için genellikle günlük 8-12 gram kollajen peptitleri veya hidrolize kollajen dozu önerilir. Bu konuda yayınlanan bir çalışmada, 6 ay boyunca günde 10 gram kollajen peptit alan dizlerinde osteoartrit olan katılımcıların bu süre sounda diz eklemi iÅŸlevinde belirgin iyileÅŸme ve aÄŸrılarında azalma tespit edilmiÅŸtir (Liu ve ark., 2018).
  • Kas kütlesi ve gücü için: Kas kütlesi ve gücü için günlük ortalama 15 gram kollajen peptit veya hidrolize kollajen dozu önerilebilir. British Journal of Nutrition’da yayınlanan bir çalışmada, 12 hafta boyunca günde 15 gram kollajen peptit alan sarkopenili yaÅŸlı erkeklerde kas kütlesi ve gücünde önemli artışlar görülmüştür (Zdzieblik ve ark. 2015).

 

Kollajen takviyelerinin optimal dozajı, bireysel ihtiyaç ve hedeflere ve ayrıca belirli ürünün kalitesine ve etkinliğine bağlı olarak değişebilir. Özellikle herhangi bir tıbbi durumunuz varsa veya herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, kollajen takviyeleri almadan önce üreticinin talimatlarına uymanız ve bir uzmana danışmanız gerekir. Doktorunuz, bireysel ihtiyaçlarınıza ve koşullarınıza göre uygun kolajen takviyesi dozunu belirlemenize yardımcı olabilir. Ayrıca, yemekler ve diğer takviyeler veya ilaçlarla ilgili olarak kollajen takviyelerinin uygun zamanlaması konusunda size tavsiyelerde bulunabilirler.

Sonuç olarak,

Kollajen, vücudun yapısal bütünlüğünü korumada ve genel sağlığı desteklemede kritik bir rol oynayan temel bir proteindir. Kollajen takviyesi, cilt sağlığının iyileştirilmesi, eklem ağrısının azalması ve kas kütlesinin artması dahil olmak üzere çeşitli sağlık yararları ile ilişkilendirilmiştir. Kollajen takviyesi genellikle güvenli kabul edilirken, saygın bir marka seçmek ve dozaj ve uygulama yönergelerini takip etmek önemlidir.

 

Asserin, J., Lati, E., Shioya, T., & Prawitt, J. (2015). The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials. Journal of Cosmetic Dermatology, 14(4), 291-301.

Benito-Ruiz, P., Camacho-Zambrano, M. M., Carrillo-Arcentales, J. N., Mestanza-Peralta, M. A., Vallejo-Flores, C. A., Vargas-López, S. V., Villacís-Tamayo, R. A., & Zurita-Gavilanes, L. A. (2009). A randomized controlled trial on the efficacy and safety of a food ingredient, collagen hydrolysate, for improving joint comfort. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 60(S2), 99-113.

Bolke, L., Schlippe, G., Gerß, J., & Voss, W. (2019). A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients, 11(10), 2494.

Borumand, M., & Sibilla, S. (2014). Daily consumption of the collagen supplement Pure Gold Collagen® reduces visible signs of aging. Clinical Interventions in Aging, 9, 1747-1758.

Calder, P. C., & Yaqoob, P. (2009). Omega-3 polyunsaturated fatty acids and human health outcomes. Biofactors, 35(3), 266-272.

Chen, Q., Chen, O., Martins, I. M., Hou, H., Zhao, X., Blumberg, J. B., & Li, B. (2017). Collagen peptides ameliorate intestinal epithelial barrier dysfunction in immunostimulatory Caco-2 cell monolayers via enhancing tight junctions. Food & Function, 8(3), 1144-1151.

Choi, F. D., Sung, C. T., Juhasz, M. L., & Mesinkovsk, N. A. (2019). Oral Collagen Supplementation: A Systematic Review of Dermatological Applications. Journal of Drugs in Dermatology, 18(1), 9-16.

Choi, S. Y., Ko, E. J., Lee, Y. H., Kim, B. G., Shin, H. J., Seo, D. B., … & Kim, M. N. (2014). Effects of collagen tripeptide supplement on skin properties: A prospective, randomized, controlled study. Journal of Cosmetic and Laser Therapy, 16(3), 132-137.

Clark, K. L., Sebastianelli, W., Flechsenhar, K. R., Aukermann, D. F., Meza, F., Millard, R. L., … & Albert, A. (2008). 24-Week study on the use of collagen hydrolysate as a dietary supplement in athletes with activity-related joint pain. Current Medical Research and Opinion, 24(5), 1485-1496.

Frantz, C., Stewart, K. M., & Weaver, V. M. (2010). The extracellular matrix at a glance. Journal of Cell Science, 123(24), 4195-4200.

Kim, D. U., Chung, H. C., Choi, J., Sakai, Y., & Lee, B. Y. (2018). Oral intake of low-molecular-weight collagen peptide improves hydration, elasticity, and wrinkling in human skin: A randomized, double-blind, placebo-controlled study. Nutrients, 10(7), 826.

Kim, S. K., & Mendis, E. (2006). Bioactive compounds from marine processing byproducts – A review. Food Research International, 39, 383-393.

Kopple, J. D. (1999). Therapeutic approaches to malnutrition in chronic dialysis patients: The different modalities of nutritional support. American Journal of Kidney Diseases, 33(1), 180-185.

König, D., Oesser, S., Scharla, S., Zdzieblik, D., & Gollhofer, A. (2018). Share specific collagen peptides improve bone mineral density and bone markers in postmenopausal women – A randomized controlled study. Nutrients, 10(1), 97.

Lerner, A., & Matthias, T. (2015). Changes in intestinal tight junction permeability associated with industrial food additives explain the rising incidence of autoimmune disease. Autoimmunity Reviews, 14(6), 479-489.

Li, Y., Yao, J., Han, C., Yang, J., Chaudhry, M. T., Wang, S., … & Yin, Y. (2016). Quercetin, inflammation and immunity. Nutrients, 8(3), 167.

Liu, X., Machado, G. C., Eyles, J. P., Ravi, V., & Hunter, D. J. (2018). Dietary supplements for treating osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 52(3), 167-175.

Proksch, E., Segger, D., Degwert, J., Schunck, M., Zague, V., & Oesser, S. (2014). Oral supplementation of specific collagen peptides has beneficial effects on human skin physiology: A double-blind, placebo-controlled study. Skin Pharmacology and Physiology, 27(1), 47-55.

Pullar, J. M., Carr, A. C., & Vissers, M. C. M. (2017). The roles of vitamin C in skin health. Nutrients, 9(8), 866.

Ragle, R. L., & Sawitzke, A. D. (2012). Nutraceuticals in the management of osteoarthritis: A critical review. Drugs & Aging, 29(9), 717-731.

Taylor, E. N., & Curhan, G. C. (2004). Role of nutrition in the formation of calcium-containing kidney stones. Nephron Physiology, 98(2), p55-p63.

Zdzieblik, D., Oesser, S., Baumstark, M. W., Gollhofer, A., & König, D. (2015). Collagen peptide supplementation in combination with resistance training improves body composition and increases muscle strength in elderly sarcopenic men: A randomized controlled trial. British Journal of Nutrition, 114(8), 1237-1245.

Zdzieblik, D., Oesser, S., Baumstark, M. W., Gollhofer, A., & König, D. (2017). Improvement of activity-related knee joint discomfort following supplementation of specific collagen peptides. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 42(6), 588-595.

 

Kollajen dosyasının pdf formunu buradan indirebilirsiniz : kollajen_dosyası

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir